Pumpui chhûng a chaw awm awm hun chhung

 PUMPUI CHHUNGA CHAW AWM HUN CHHUNG


Kan thil ei leh in hi hun eng emaw ti chhung chu pumpuiah a chambang a. Mi hrisel pangngaiah chuan tuiril lam hi darkar hnih velah rilah a lut thla zo a. Chaw tak hi darkar li velah rilah a lut thła zo thung a. Pumpuia chaw awm hun chhung hi mi hrang hrangah a inang lo tih erawh hriat a ţha.


Damdawi ei dan pawh hi a inang thlap thlap thei lo. Natna azir leh damdawi azirin pum ruah laia ei tur leh chaw ei puar laia ei tur a awm a. Entir nan: Pumpui lâwng leh pân nei tan chuan iron mum hi pum ruah laia ei lovin chaw ei khama ei a ţha a. Pum damdawia Sustained Release (SR) tih inziak hi zân mut dawna ei a ţha bawk a. Doctor-in a chawh dân anga damdawi ei ţhin tur a ni.


Gastroparesis: Kan thil ei leh inte a pangngai, a nih tur aia rei pumpuia a châmbâng hi 'gastroparesis' tih a ni a.  Pumpuia tihrâwl che vel hi hriatna thazâm pakhat, vagus nerve hian a thunun a. Pumpui zaia vagus nerve tih chhiat palh leh, zunthlum natna enkawl ţhat loh vanga vagus nerve ţha lo hian pumpuiah kan thil ei leh in a tichambang rei thei a ni.


A awm chhan dangte:

Pumpuiah chaw dangtu a awmin,


Meizial zûk nasat,


Hriatna thazâm dik loh vangin,


Parkinson natna, stroke, thyroid hniam,


Damdawi- Calcium channel blockers, tricyclic antidepressants, opium aţanga siam telna damdawi etc.


Luak, luakchhuak, thil tlem tê ei pawha puar deuh nghal mai, puma hnawh deuh ûl, pum nâ, raso leh chaw ei tui lohna a awm thei a.


A enkawlna: 


Fiber tamna chaw ei tlem tur a ni a,


Sa thau mawm ei tlem tur a ni a.


Chaw ei dan thlak- Vawi khata chaw ei ţeuh lo a, vawi khata ei tlema ei zin tur a ni.


Chaw ei khamah, khumah emaw, ţhutthlengseiah emaw mut zal loh tur a ni a. Darkar hnih vel tal nghah hnuah mut zal chauh tur a ni a.


Zunthlum enkawl ţhat tur a ni a.


Dhoi leh thil ûm lam ei a ţha a.


Tui lum no khatah aloe vera tui, thirfianlian 2 telha zinga in ţhin a ţha a.


Tui lum no khatah apple cider vinegar thirfiante 1 telha chaw ei hma minute 20 vela in a ţha a,


Vitamin D ei ţhat leh thâwk han lâk vang vang ţhin te pawh a ţhaa hriat a ni.


Dumping syndrome: Kan thil ei leh inte a pangngai, a nih tur aia rei lo a awm a, riltêa a liam thlak ran lutuk hian pai ţawih mumal lohvin riltêah a lut thla ţhin a. Hei hi dumping syndrome tih a ni.


Hyperosmolar tuiril pumpuia a tam avangin riltê a nih tur ang aia hmain a fân lian ţhin a. Hyperosmolar tuiril hi blood sugar level hniamah a awm duh a. Hei hi thil thlum ei nasat vang a ni ţhin.


Rang takin rilte bang chhung lamin tuiril a hîp a. Thil thlum ei nasat hian rilbawhin thisenah insulin a tichhuak vak a, thisena thlum hniam a lo awm ţhin a. Hei hi 'Alimentary hypoglycemia' tih a ni a. Pumpui zai tawh vang pawhin a awm thei a ni.


Luak chhuak, luak, pum nâ, kawţhalo, luhai leh taksa chauhna a awm thei a.


Ei leh in fimkhur tur a ni a. Chaw ei dan thlak a pawimawh a. Vawi khata chaw ei ţeuh lo a, ei tlem a, ei zin tur a ni a.


Thil thlum ei tlem tur a ni a. A bik takin chini, sweet, cake, cold drinks leh tihthlum chawp thei tui te insum tur a ni a.


Fiber tamna chaw ei tam tur a ni a.


Chaw ei lai emaw, chaw ei kham hlim emawa tui in lovin, chaw ei inkar laihawl vela tui in ţhin tur a ni.


Dr Lalkhawngaihsanga 

Source: Gilead Thinghnai lehkhabu

Comments

Post a Comment

Hetah hian comment rawh

Popular Posts